WOZ en de rijksbelastingen

In het kort
De Belastingdienst gebruikt de WOZ-waarde voor de inkomstenbelasting (box 1 en box 3) en de schenk- en erfbelasting. Daarnaast wordt de WOZ gebruikt bij de energiebelasting en verschillende belastingen voor ondernemers.
Op deze pagina vindt u een uitleg over welke rol de WOZ heeft bij deze belastingen.
WOZ-waarde eigen woning (eigenwoningforfait)
De WOZ-waarde van de eigen woning telt mee bij het inkomen van de woningeigenaar. Het percentage van de WOZ-waarde dat meetelt bij het inkomen, noemen we het eigenwoningforfait.
Het eigenwoningforfait is het bedrag dat een huiseigenaar bij het inkomen moet optellen in box 1 van de inkomstenbelasting. Over het totale inkomen betaalt men inkomstenbelasting (box 1). De hoogte van het percentage waarmee de eigenwoningforfait wordt berekend, is afhankelijk van de waarde van de woning.
De WOZ-waarde staat meestal automatisch ingevuld in het aangifteformulier voor de inkomstenbelasting. Dat is de WOZ-waarde die gold in het jaar waar de belastingaangifte over gaat. Dus bij de belastingaangifte die u in 2024 doet, gaat het over de inkomsten in 2023 en dus de WOZ-waarde die in 2023 gold. Dat is de WOZ-waarde die begin 2023 aan u bekend gemaakt is naar de waardepeildatum 1 januari 2022.
WOZ-waarde van tweede woning (vermogen in box 3)
Met box 3 van de inkomstenbelasting wordt belasting geheven over de inkomsten uit vermogen. De hoogte van dit inkomen uit vermogen wordt bepaald door forfaitaire rendementspercentages.
Een tweede woning, bijvoorbeeld een vakantiewoning, valt onder het vermogen waarover in box 2 inkomstenbelasting betaald wordt. Dat geldt ook voor verhuurde woningen. Zowel voor de vakantiewoningen als voor verhuurde woningen wordt de WOZ-waarde gebruikt om het "inkomen uit vermogen" in te schatten.
De WOZ-waarde van de tweede woning moet bij de inkomstenbelasting worden aangegeven in box 3.
WOZ-waarde bepaalt hoogte erfbelasting
Iemand die een woning erft, betaalt erfbelasting op basis van de WOZ-waarde van die woning. De erfgenaam kan kiezen tussen de WOZ-waarde in het jaar van overlijden en de WOZ-waarde in het jaar erna. Als de geërfde woning permanent wordt verhuurd, dan geldt een percentage van de WOZ-waarde voor het bepalen van de hoogte van de erfenis. Ook bij woningen met erfpacht vindt een correctie op de WOZ-waarde plaats. Op eenzelfde manier wordt bij de schenking van een woning, de WOZ-waarde gebruikt om de waarde van de schenking te bepalen.
Soms is vanwege een eerder overlijden van een van de ouders, een oudere WOZ-waarde nodig om het zogeheten ‘kindsdeel’ te bepalen. Pas vanaf peildatum 1-1-2014 zijn WOZ-waarden van woningen openbaar via ww.wozwaardeloket.nl. Oudere WOZ-waarden kunnen bij de gemeente zelf worden opgevraagd. Als de gemeente niet meer beschikt over die waarde, biedt de Belastingdienst soms de mogelijkheid om deze informatie uit een oude Belastingaangifte te halen. Neem hiervoor contact op met de BelastingTelefoon voor nabestaanden.
Energiebelasting (stroom en water) per WOZ-object
Ook over de hoeveelheid stroom en water die wordt gebruikt, betalen we belasting. Hoewel de WOZ-waarde daarbij niet meetelt, wordt wel gekeken naar de WOZ-afbakening (de grenzen van het WOZ-object; het geheel waarvoor één WOZ-waarde wordt vastgesteld). Meer informatie over deze belasting vindt u terug in onze Vraagbaak.

De WOZ wordt ook bij bedrijven gebruikt voor belastingheffing
De WOZ-waarde van bedrijven wordt door verschillende organisaties gebruikt voor het bepalen van de belastingen voor bedrijven.