WOZ journaal oktober 2022

De Waarderingskamer

18-10-2022

Nieuwsbrief Waarderingskamer over de Wet Waardering Onroerende Zaken

De herfst is weer begonnen en dat betekent dat we allemaal weer druk bezig zijn met de voorbereidingen om begin 2023 de nieuwe WOZ-waarden bekend te maken. Dit terwijl veel eigenaren van woningen en bedrijfspanden zorgen hebben over hoe ze de energierekening kunnen betalen. De stijgende WOZ-waarden zal daarom ook volgend jaar tot vragen leiden. Maar de situatie voor 2023 is helder. De waardepeildatum voor volgend jaar is 1 januari 2022 en op dat moment was er nog geen energiecrisis. De energiecrisis is ook zeker geen "bijzondere omstandigheid, specifiek voor een onroerende zaak". Dus aanleiding voor een verschuiving van de toestandspeildatum is er niet. De komende maanden gaan we samen met de VNG deze boodschap vertalen in communicatiemiddelen die gebruikt kunnen worden door alle gemeenten. Hierover meer uitleg in een volgend WOZ-Journaal.

In dit WOZ-Journaal besteden we onder andere aandacht aan: onderzoek kwaliteit taxaties, synchroon houden van de LV WOZ, IMWOZ, de Vraagbaak en stellen we twee nieuwe collega’s aan jullie voor.

Tijdig instemmen met bekend maken van de nieuwe WOZ-waarden

Ieder jaar voeren wij bij ongeveer 80 gemeenten een onderzoek uit naar: de juistheid en volledigheid van de objectkenmerken, de aansluiting van de taxaties op het marktniveau, de juistheid van de onderlinge waardeverhoudingen, de toepassing van de kengetallen uit TIOX, de juistheid van de technische en functionele correcties bij incourante objecten, de bepaling van de restwaarde en de levensduur, etc... Oftewel een onderzoek of de nieuwe WOZ-waarden goed genoeg zijn om bekend te maken aan belanghebbenden. Dit onderzoek noemen we: ”onderzoek kwaliteit taxaties”.

Afhankelijk van de uitkomst van dit onderzoek stemmen we in met het verzenden van de beschikkingen. Helaas komt het nog regelmatig voor dat beschikkingen pas later verstuurd mogen worden, omdat de WOZ-taxaties en taxatieverslagen nog niet op orde zijn. En dat willen we voorkomen!

Om er samen voor te zorgen dat komend jaar de beschikkingen op tijd verstuurd worden delen we graag onze aandachtpunten voor de beoordeling van de herwaardering met jullie.

Aandachtspunten nieuwe herwaardering
De belangrijkste punten die we je mee willen geven zijn:

  • Zorg dat alle controles (onder andere Beoordelingsprotocol taxaties woningen) zijn uitgevoerd en dat er na die controles maximaal 10% van de objecten geblokkeerd is, omdat er nog geen taxatiewaarde is of dat de taxatiewaarde nog niet goed bevonden is.
  • Zorg ervoor dat je de juistheid en actualiteit van de objectkenmerken kan aantonen op basis van een door jullie zelf uitgevoerd systematisch onderzoek, bijvoorbeeld aan de hand van het beoordelingsprotocol objectkenmerken.
  • Zorg dat de juistheid van secundaire objectkenmerken bij oudere verkochte woningen goed worden gecontroleerd.
  • Zorg dat er een plan is dat jaarlijks 20% van de woningen en niet-woningen wordt gecontroleerd en dat ook het afgelopen jaar volgens dit plan controles hebben plaatsgevonden.

Praktische aandachtspunten
Naast de inhoudelijke aandachtpunten zijn er ook twee praktische punten:

  • Lever de resultaten van de marktanalyse voor niet-woningen apart aan als deze gegevens niet systematisch zijn vastgelegd in de WOZ-administratie.
  • Lever de gevraagde informatie aan in de vorm van xml-bestanden (zie later in dit WOZ-journaal).

Tijdig instemmen met bekend maken WOZ-waarden
Met het delen van de bovenstaande aandachtspunten hopen we dat de onderzoeken soepel verlopen en dat we sneller kunnen instemmen met het verzenden van de beschikkingen. Dit alles met het doel om de WOZ-beschikkingen tijdig te versturen met behoud van kwaliteit.

Vragen?
Heb je een vraag of opmerking? Stuur een e-mail naar: info@waarderingskamer.nl.

Testen aanleveren XML-bestanden

Voor een onderzoek naar de kwaliteit van de nieuwe taxaties moet een gemeente bestanden aanleveren aan de Waarderingskamer. Wanneer het zover is dat de bestanden aangeleverd kunnen worden, is er bij de applicatiebeheerder binnen de gemeente of de uitvoeringsorganisatie altijd sprake van grote tijdsdruk. Daarom ons advies aan de applicatiebeheerders om het aanmaken van die bestanden vooraf te testen. Je weet dan zeker dat het vervaardigen van die bestanden geen probleem vormt, op het moment dat de nieuwe taxaties voldoende gecontroleerd zijn en ze diezelfde dag nog geleverd moeten worden aan de Waarderingskamer. Immers als de gegevenslevering niet soepel verloopt, ontstaat het risico dat het onderzoek uitgesteld moet worden.

Met de leveranciers van de taxatie-applicaties zijn afspraken gemaakt hoe binnen de StUF woz 03.12 standaard deze gegevens als een aantal "xml-bestanden" aangeleverd worden. De specificaties voor deze aanlevering staan op onze site.

Dit jaar zijn er wel enkele wijzigingen aangebracht in de structuur van de berichten. Dus het is belangrijk dat voor het maken van de bestanden voor de Waarderingskamer gebruik gemaakt wordt van de laatste versie van deze functionaliteit binnen de taxatie-applicatie.

Synchroon houden LV WOZ

Dat de gegevens in de LV WOZ actueel en correct zijn, wordt steeds belangrijker voor afnemers, zoals de Belastingdienst, CBS en waterschappen. Maar ook voor belanghebbenden. De gegevens in de LV WOZ kunnen alleen actueel en correct zijn, wanneer de LV WOZ volledig synchroon loopt met de registratie bij de bronhouder (De LV WOZ is een conforme kopie van de Basisregistratie bij de bronhouder). Omdat het belang groot is gaat de Waarderingskamer steeds meer aandacht besteden aan de kwaliteit van de gegevens in de LV WOZ. Dit onderdeel gaat zwaarder wegen in ons algemeen oordeel (het aantal sterren van de desbetreffende bronhouder).

Signaleringslijsten
Het is bij ons bekend dat sommige gemeenten nog steeds problemen hebben met het synchroon houden van de gegevens in de LV WOZ. Daarom blijven we gemeenten ondersteunen met het (gevraagd en ongevraagd) toesturen van signaleringslijsten van WOZ-objecten waarvan wij het vermoeden hebben dat de gegevens in de LV WOZ niet goed staan. We vertrouwen erop dat iedere bronhouder deze signaleringslijsten zo snel mogelijk oppakt om de gegevens in de LV WOZ te optimaliseren.

De afgelopen maanden hebben wij op verschillende punten gecontroleerd of de LV WOZ correct gevuld is. Ook hebben we in de eerste helft van 2022 diverse signaallijsten naar bronhouders gestuurd met onze bevindingen. Helaas zien wij toch dat de in deze lijsten gesignaleerde tekortkomingen nog steeds bestaan.

Gezien het grote belang van volledige en juiste gegevens in de LV WOZ voor zowel afnemers als belanghebbende verzoeken wij nadrukkelijk de problemen op korte termijn op te lossen. En er in ieder geval voor te zorgen dat voordat de beschikkingsronde van 2023 start alle eerder geconstateerde problemen zijn weggewerkt.

Het gaat om de volgende controles:

  1. De juistheid van de in de LV WOZ geregistreerde belanghebbenden.
    Begin dit jaar hebben wij vanaf het moment dat de bronhouder de WOZ-beschikkingen voor 2022 aan de LV WOZ had aangeleverd, wekelijks signaleringslijsten verstuurd. Als de bronhouder de initiële beschikking stuurt aan een ander dan de in de LV WOZ geregistreerde belanghebbende, is dat een duidelijk signaal dat de registratie in de LV WOZ niet actueel is. Onjuiste en niet actuele gegevens over belanghebbenden levert niet alleen verwerkingsproblemen op bij de afnemers, maar mogelijk ook ‘datalekken’. Het is formeel een datalek als een ander dan de actuele belanghebbende via MijnOverheid toegang krijgt tot het taxatieverslag van een WOZ-object.
  2. De juistheid van de status van WOZ-objecten.
    Het betreft hier WOZ-objecten die bijvoorbeeld de status ‘beëindigd’ hebben, terwijl er geen einddatum is geregistreerd. Of WOZ-objecten met een einddatum waarbij de status nog ‘actief’ is. Als er in jouw gemeente onjuistheden zijn geconstateerd heb je hierover begin juli een e-mail van ons ontvangen. Objecten met een inconsistente registratie van de status in de LV WOZ geven problemen bij de afnemers, omdat men niet met zekerheid kan vaststellen of er wel of niet een WOZ-waarde moet zijn voor een bepaald belastingjaar. Ook CBS moet bij het bepalen van de belastingcapaciteit aannames doen, waardoor de berekende belastingcapaciteit niet altijd overeenkomt met de verwachtingen van een gemeente.
  3. De juistheid van de waterschapscode.
    Het is bij een aantal WOZ-objecten in de LV WOZ niet mogelijk om vast te stellen bij welk waterschap deze horen. De oorzaak hiervan is:
  • er is geen waterschapscode ingevuld;
  • er is een ongeldige waterschapscode gebruikt;
  • of er is een code van een waterschap gebruikt, terwijl de gemeente helemaal niet ligt in het verzorgingsgebied van dat waterschap.

Hierover zijn de e-mails begin juli aan de betreffende gemeenten verzonden.

Naast deze controles vragen wij ook opnieuw aandacht voor zwevende subjecten. In de LV WOZ kun je op het tabblad beheer een lijst vinden met zwevende subjecten. Het is verstandig deze zwevende subjecten op te ruimen. Bronhouders ervaren namelijk regelmatig problemen met het opvoeren van nieuwe WOZ-objecten of nieuwe belanghebbenden, als gevolg van deze zwevende subjecten.

Vragen?
Heb je een vraag over de signaleringslijsten of wil je graag geactualiseerde overzichten ontvangen? Stuur dan een e-mail naar: a.droogh@waarderingskamer.nl. Samen kunnen we de inhoud van de LV WOZ optimaliseren!


IMWOZ: hoe nu verder?

In het vorige WOZ-journaal hebben we stil gestaan bij het informatiemodel WOZ (IMWOZ). Een nieuw informatiemodels onder andere nodig voor het oplossen van de problemen die bronhouders en afnemers ondervinden met de registratie van belanghebbenden. Het nieuwe IMWOZ wordt gezien als gezamenlijke leidraad en perspectief voor de toekomst.

Inrichten informatievoorziening
Komende jaren worden overheden, in het bijzonder gemeenten, geconfronteerd met veel veranderingen op het terrein van de informatievoorziening. Eén van de ingrijpende veranderingen gaat over het inrichten van de informatievoorziening op basis van de principes van "common ground". Om deze stap te maken moeten er een ingrijpende investeringen gedaan worden in bijna alle applicaties. Dit met het grote voordeel dat daarna veranderingen veel eenvoudiger doorgevoerd kunnen worden.

De VNG gaat de komende maanden een strategie uitwerken in samenwerking met gemeenten en voor gemeenten werkende automatiseringsbedrijven om te komen tot een common ground, toekomstbestendige infrastructuur. Dit gebeurt uiteraard in overleg met ons, omdat dit de WOZ-uitvoering raakt.

Voortgang project
Via dit WOZ-journaal houden we iedereen op de hoogte van de voortgang van dit project. Belangrijk om te realiseren is dat deze overgang een significante investering vergt in applicaties en informatievoorziening

Controle gegevens LV WOZ
Het in de planning aansluiten op deze ontwikkelingen rond common ground betekent dat de huidige modellering van gegevens over belanghebbenden in de LV WOZ nog tenminste een aantal jaren gebruikt zal worden. Om te zorgen dat de gegevens in de LV WOZ compleet, actueel en verwerkbaar voor de afnemers zijn, gaan we de komende periode strenger controleren op juistheid en tijdigheid van de gegevens in de LV WOZ. Dit kan extra inspanning vragen van gemeenten en uitvoeringsorganisaties.

Vraagbaak Waardebepaling Wet WOZ = geactualiseerd

De afgelopen maanden is er hard gewerkt om de Vraagbaak Waardebepaling te actualiseren. Het resultaat mag er zijn!
Naast de inhoudelijke actualisering hebben we het document zo gemaakt dat je op een gemakkelijke manier door het bestand kunt navigeren. En het bestand is opgemaakt in onze nieuwe huisstijl.

Vraagbaak wat is dat?
In de Vraagbaak probeert het secretariaat van de Waarderingskamer eenduidige antwoorden te geven op vragen die gesteld kunnen worden bij de waardebepaling in het kader van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ). Ook veel vragen van belanghebbenden worden in de Vraagbaak beantwoord. Heel handig dus!

Opmerking of vraag?
Vind jij het antwoord op jouw vraag niet terug in de Vraagbaak? Of heb je een suggestie over hoe we de Vraagbaak verder kunnen optimaliseren? Laat het ons weten door een e-mail te sturen naar: info@waarderingskamer.nl.

Aankondiging nieuwe huisstijl

We hebben een nieuwe huisstijl! Wat verandert er? Een nieuw logo, een ander lettertype en mooie nieuwe steunkleuren.

Een nieuw logo
Binnenkort herken je ons aan onderstaand logo. Het beeldmerk staat voor: onroerende zaken en toezicht. Onroerende zaken herken je aan het huis en toezicht aan het oog.


Inkje Jansen-Elsinga met pensioen

Op 28 september 2022 heeft de Waarderingskamer afscheid genomen van Inkje Jansen-Elsinga. Na bijna 25 jaar heel actief geweest te zijn bij de Waarderingskamer, is er bijna niemand in het WOZ-domein die Inkje niet kent. Iedereen heeft haar wel aan de telefoon gehad, ontmoet bij studiedagen of regiobijeenkomsten. Als redacteur van het WOZ-journaal en de website van de Waarderingskamer heeft in ieder geval iedereen haar werk gelezen.

Bij haar afscheid heeft Inkje ook duidelijke boodschappen achtergelaten voor al haar collega’s die werkzaam zijn in de WOZ. Deze boodschappen willen we graag met je delen:

Op haar laatste werkdag heeft ze ons op het hart gedrukt om te blijven werken aan duidelijke communicatie. Samen moeten we als betrokken organisaties werken aan communicatie via alle beschikbare kanalen op een manier die duidelijk is voor alle "gewone mensen". Iedereen die werkzaam is in de WOZ heeft nog wel eens de neiging om zich te "verschuilen" achter (taxatie-) technisch of juridisch jargon. Duidelijke taal en een duidelijke boodschap is een oproep van Inkje die we nog lang zullen herinneren.

Een andere boodschap is "niet alleen plannen maken, maar vooral doen". Wees niet bang om dingen op te pakken en om dingen anders te doen als je denkt dat je daarmee belanghebbenden beter kan helpen. Hoe makkelijker je het de burger maakt, hoe minder vaak men hulp zoekt bij professionals van no cure no pay-bureaus.

En voor iedereen die Inkje goed kende, weet hoe bijzonder haar "laatste woorden" waren: "Ik ben er stil van". Inkje, geniet de komende jaren net zo intens als je de afgelopen jaren voor de WOZ hebt gewerkt!

Even voorstellen: Poppo Groen, specialist niet-woningen

Per 1 augustus jl. is Poppo Groen gestart bij de Waarderingskamer als specialist niet-woningen. Graag stellen we hem aan jullie voor.

Poppo, kun je wat over jezelf verstellen?
“Jazeker! Ik ben 52 jaar, woon samen met mijn dochter van 20 in Utrecht. In mijn vrije tijd vind ik het leuk om oude auto’s op te knappen en te klussen in huis.”

Wat is je achtergrond?
“In 1999 ben ik door toeval gestart in de WOZ voor de Gemeente Utrecht. Bij de oprichting van de BghU ben ik “meeverhuisd” en heb daar vanaf 2014 tot 2022 gewerkt. In meer dan 20 jaar heb ik met name bij de niet-woningen praktijkervaring opgebouwd. Deze ervaring komt nu goed van pas!

De overstap naar de Waarderingskamer vanuit de ervaring met o.a. het produceren en toetsen van taxatiewijzers, diverse overleggen, werkgroepen, waarderingen, bezwaren en beroepen e.d., is voor mij dan ook een logisch vervolg.

Hoe ziet je nieuwe functie eruit?
“Het is een functie met veel variatie, waarbij ik bijvoorbeeld vanuit ons kantoor in Den Haag diverse vragen van burgers en/of gemeenten beantwoord en naar een gemeente ga voor een inspectie ter plaatse. Ook sluit ik aan bij werkgroepen van o.a. de VNG en volg ik de ontwikkelingen binnen mijn vakgebied. Kortom, ik heb genoeg uitdagingen!”

Even voorstellen: Pim Hessing, data analist

Wie zijn de mensen achter ons werk? Graag stellen wij Pim Hessing aan jullie voor. Hij is een van de nieuwste aanwinsten in ons team. In een kort interview met Pim vertelt hij ons meer over zijn rol als data analist.

Data analist, vertel eens! Wat houdt jouw rol precies in?
“Op dit moment hou ik me voornamelijk bezig met het onderzoeken van de gegevens uit onze WOZ-benchmark. Jaarlijks vragen wij aan uitvoeringsorganisaties van de Wet WOZ of zij mee willen werken aan deze benchmark. Voor ons is dit belangrijk, omdat we graag een goed beeld hebben van de kosten die landelijk door uitvoeringsorganisaties worden gemaakt.

Na het onderzoeken van de verkregen informatie uit de benchmark verwerk ik deze in het online dashboard. Daar vind je gegevens over: de ingevulde benchmarkvragenlijsten, gegevens van het CBS, kadaster en onze jaarlijkse april- en oktoberinventarisatie. Ik hou me dan bezig met het verzamelen, opschonen en uploaden van de meeste recente gegevens.

Het dashboard en de benchmark vragenlijst kunnen door uitvoeringsorganisaties worden gebruikt bij het optimaliseren van hun WOZ-werkzaamheden. Zo kunnen organisaties kijken hoe zij het doen tegenover vergelijkbare organisaties en kunnen ze meedoen aan de jaarlijkse benchlearningsgesprekken. Bij de benchlearningsgesprekken worden twee organisaties of meer met elkaar gekoppeld, waarna er een informeel gesprek plaats vindt om de informatie vanuit de benchmarkvragenlijst of het dashboard te bespreken. Op deze manier hopen wij dat organisaties van elkaar leren en hierdoor effectiever worden in de uitvoering van de Wet WOZ. Deze gesprekken zet ik in gang en zorg ervoor dat organisaties informatie hebben om over te praten.

Een van mijn eerste taken was het updaten van de gegevens in het WOZ dashboard. Deze gegevens zijn inmiddels up to date en kunnen worden bezocht via onderstaande link: https://wozbenchmark.databank.nl/dashboard/dashboard.

Wil je ook meedoen aan de benchmark? Je bent van harte welkom! In het gemeenteportaal vind je tussen januari en april een link naar de vragenlijst voor de benchmark. Meer weten? Laat het me weten door een e-mail te sturen naar: pim.hessing@waarderingskamer.nl.”

Je heb een functie met veel verantwoordelijkheden. Waar zie jij kansen en uitdagingen?
“Voor de komende periode zit mijn uitdaging vooral in het leren kennen van de organisatie. Daarnaast zie ik veel kansen in de analyse van de vragenlijst en de manier waarop wij organisaties kunnen activeren.”

Kun je ons ook nog wat vertellen over je achtergrond?
“Ik heb een achtergrond in informatiemanagement met een specialisatie in data science. Daarnaast heb ik ook een onderwijsbevoegdheid voor lesgeven op een middelbare school, iets wat ik een aantal jaren parttime heb gedaan tijdens mijn studie.”

Wat doe je het liefste in je vrije tijd?
“Ik hou van koken, reizen en sporten. Zo heb ik: onlangs mijn Thaise curry recept geperfectioneerd, staat er een vakantie naar IJsland op de planning en speel ik op eredivisie niveau handbal in Leidschendam-Voorburg.”